"Θεσσαλονίκη: Βιώσιμη πόλη", 20-21/4/2013: Θεματολογία σεμιναρίου

 

Θεματολογία του σεμιναρίου:

 

 Η θεματολογία του σεμιναρίου σχετίζεται με τη χρήση της πόλης ως πεδίου εκπαίδευσης για την αειφορία, βασικός άξονας του προσανατολισμού του ΚΠΕ τα τελευταία χρόνια. Οι συμμετέχοντες θα συμμετάσχουν σε βιωματικά εργαστήρια που σχετίζονται με την ανάπτυξη τρόπων προσέγγισης του παρελθόντος και του παρόντος (αστικό περιβαλλοντικό μονοπάτι, ιστορικές διαδρομές) στο πλαίσιο της αναζήτησης της βιωσιμότητας της πόλης, των αξιών της αειφορίας μέσα στις καθημερινές επιλογές των ανθρώπων που την κατοικούν και των φορέων που την διοικούν, της αναζήτησης τελικά ενός βιώσιμου μέλλοντος για την πόλη μας μέσα σε ένα τοπίο που χαρακτηρίζεται από έντονες αντιπαραθέσεις.

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ΚΠΕ «Θεσσαλονίκη Βιώσιμη Πόλη»

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Η Θεσσαλονίκη, αποτελεί για το πρόγραμμά μας το γνωστικό μας πεδίο, ένα ανοικτό βιβλίο που μας προσκαλεί να το μελετήσουμε, να το συζητήσουμε με τους άλλους ανθρώπους, να το ερμηνεύσουμε, να του ασκήσουμε κριτική, να προσπαθήσουμε να το ξαναγράψουμε μαζί κάνοντάς το καλύτερο, βάζοντας μέσα σ’ αυτό την προσωπική μας πινελιά μαζί με τους άλλους συγγραφείς του. Θεωρήσαμε πως η ίδια η πόλη που μας περιέχει, μπορεί την ίδια στιγμή να θεωρηθεί ως το αναλυτικό πρόγραμμα μας το οποίο θα μας προσφέρει τη δυνατότητα να προωθήσουμε τους σκοπούς και τους στόχους της Εκπαίδευσης για την Αειφορία ως “μια δια βίου μαθησιακή διαδικασία που οδηγεί στη δημιουργία ενημερωμένων ενεργών πολιτών, που έχουν τις δημιουργικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, επιστημονική και κοινωνική κατάρτιση και αφοσίωση στη συμμετοχή τους σε υπεύθυνες ατομικές και ομαδικές δράσεις, που θα βοηθήσουν να εξασφαλιστεί ένα μέλλον με υγιές περιβάλλον και οικονομική ευημερία”

Πρόκειται για έναν εκπαιδευτικό περίπατο στην πόλη που προσφέρεται για εκπαιδευτικούς μαζί με τους μαθητές τους, αλλά και άλλους πολίτες. Ένα περίπατο που σκοπό έχει όχι απλά να γνωρίσουμε ή να θαυμάσουμε το βίο της πόλης μας , αλλά να γίνουμε ενεργοί πολίτες που επιδιώκουμε τη βιωσιμότητά της. Μέσα από το «διδακτικό περιβαλλοντικό μονοπάτι»:

• Ερευνούμε το πραγματικό πρόσωπο της πόλης και καταγράφουμε τα χαρακτηριστικά της έτσι όπως τα βλέπουμε, τα ακούμε, τα αισθανόμαστε.

• Προσπαθούμε να κατανοήσουμε πώς είναι δομημένες οι λειτουργίες της.

• Αναρωτιόμαστε με ποιο τρόπο και από ποιους φορείς αντιμετωπίζονται τα προβλήματά της. Με ποια ευαισθησία; Με ποια ευθύνη; Πώς αντιμετωπίζεται η τρίτη ηλικία, οι ασθενείς, οι άποροι, τι ισχύει για την ανεργία των νέων; Πώς και από ποιους αντιμετωπίζεται η ρύπανση, η αισθητική της πόλης, η καθαριότητα, οι ζώνες πρασίνου, οι ελεύθεροι χώροι; Τι ισχύει για τους συμπολίτες μας με «ειδικές ανάγκες»;

Το πρόγραμμα διαρθρώνεται σε 4 φάσεις:

Α ΦΑΣΗ: Εισαγωγή στο αστικό οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης με τρόπο που συνδέει τις ήδη προϋπάρχουσες γνώσεις των συμμετεχόντων με τις γνώσεις που θα ανακαλύψουν μέσα από τις δραστηριότητες στο Λευκό Πύργο (δραστηριότητες που συνδέουν το παρελθόν της πόλης με το παρόν της) και την εικόνα που θα σχηματίσουν με τις παρατηρήσεις τους από ψηλά, από τις επάλξεις του Λευκού Πύργου στο τέλος της πρώτης φάσης.

Β ΦΑΣΗ: Καταγραφή της ζωντανής, σύγχρονης πραγματικότητας της Θεσσαλονίκης μέσα από ένα εκπαιδευτικό μονοπάτι με αφετηρία nbso online casino reviews το Λευκό Πύργο και κατάληξη την Πλατεία Ναυαρίνου. Οι συμμετέχοντες λειτουργούν ως παρατηρητές της πόλης τους, παρατηρούν, καταγράφουν, θέτουν ερωτήματα, πληροφορούνται, συζητούν και αρθρώνουν μια πρώτη ερμηνεία με όχημα τη βιωματική προσέγγιση της πραγματικότητας της πόλης.

Γ ΦΑΣΗ: Άρθρωση ενός κριτικά ερμηνευτικού λόγου των συμμετεχόντων για τη ζώσα πραγματικότητα της Θεσσαλονίκης. Με αφετηρία την Πλατεία Ναυαρίνου ακολουθούμε μια διαδρομή η οποία θα μας οδηγήσει στην Πλατεία Αριστοτέλους, διαδρομή η οποία μας προσφέρει τη δυνατότητα να θέσουμε κριτικά ερωτήματα και να απαντήσουμε στο “γιατί είναι έτσι φτιαγμένη αυτή η πόλη και δεν είναι αλλιώς;”

Δ ΦΑΣΗ: Ολοκλήρωση της διαδρομής στην Πλατεία Αριστοτέλους. Τοποθέτηση των αξιών και των αρχών που πρέπει να διέπουν την οργάνωση της πόλης, ώστε να θεωρηθεί βιώσιμη, στο επίκεντρο του παιδαγωγικού σχεδιασμού. Από την ερμηνεία και κριτική των προηγούμενων φάσεων περνούμε στο “δέον”, στο τι πρέπει να γίνει, τι πρέπει να υιοθετηθεί, για να ζήσουμε εμείς και τα παιδιά μας σε περισσότερο ανθρώπινες πόλεις, με αξιοπρεπή ποιότητα ζωής για όλους. 

Εμψυχωτές- συντονιστές η παιδαγωγική ομάδα του ΚΠΕ

Χρυσούλα Αθανασίου, Ευθύμιος Παπαδημητρίου, Νικολέτα Ριφάκη, Γιώργος Σλαυκίδης, Βούλα Τσολακίδου, Γιώργος Υφαντής,

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: Φωνές της πόλης. Ιστορικές διαδρομές με θεατρικά δρώμενα

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών, του Α.Π.Θ., σε συνεργασία με το Δήμο Θεσσαλονίκης έχει σχεδιάσει και υλοποίησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Φωνές της πόλης. Ιστορικές διαδρομές με θεατρικά δρώμενα” το οποίο απευθύνθηκε σε μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα αποβλέπει, στο πλαίσιο του εορτασμού 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης μας, σε μια εκπαιδευτική δράση που δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να προσεγγίσουν βιωματικά την ιστορία της Θεσσαλονίκης, να διερευνήσουν τις έννοιες της πόλης και του ενεργού πολίτη, να ενδιαφερθούν για τα κοινά, να  εμπνευστούν, να δημιουργήσουν, να αγαπήσουν την πόλη. Πρόκειται για έναν περίπατο με θεατρικά δρώμενα από φοιτητές και αποφοίτους του Τμήματος Θεάτρου. Ο περίπατος διατρέχει το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης με στάσεις σε επιλεγμένα μέρη, ώστε οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με σημαντικές στιγμές της ιστορίας και της πνευματικής κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης, να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν και να οραματιστούν το μέλλον της πόλης. Ο περίπατος βασίζεται στη θεωρία και στην πρακτική της “περιπατητικής παράστασης” (walking performance) που  προσφέρει τη δυνατότητα να βιωθεί και να διερευνηθεί το νόημα της πόλης.  

Κάθε περίπατος έχει διάρκεια περίπου τρεις ώρες με την εξής διαδρομή: Άγιος Δημήτριος, Πλατεία Δικαστηρίων, Πειραματικό Σχολείο Α.Π.Θ., Αχειροποίητος,  Μπέη Χαμάμ. Με το πέρας του περιπάτου, οι μαθητές συνομιλούσαν με τον καλεσμένο της ημέρας, που είναι κάθε φορά ένα πρόσωπο με δράση στην πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης.

 Οι περίπατοι, που άρχισαν στις 8 Νοεμβρίου 2012 και τελείωσαν στις 12 Μαρτίου 2013, έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία, όπως δείχνουν τόσο τα ποσοτικά όσο και τα ποιοτικά δεδομένα. Στην πρόσκληση ενδιαφέροντος τον Οκτώβριο του 2012 ανταποκρίθηκαν πάνω από 100 σχολεία προερχόμενα από διάφορους δήμους της Θεσσαλονίκης. Αναγκαστικά ετέθη περιορισμός και προτάχτηκαν οι 28 μαθητικές ομάδες που προέρχονται από σχολεία του Δήμου Θεσσαλονίκης. Πραγματοποιήθηκαν, λοιπόν, 28 περίπατοι στους οποίους συμμετείχαν περίπου 700 μαθητές και 50 συνοδοί καθηγητές. Πραγματοποιήθηκαν, επιπλέον, τέσσερις περίπατοι για εκπαιδευτικούς στους οποίους συνολικά συμμετείχαν περίπου 200 άτομα. Οι καθηγητές αναγνώρισαν την εκπαιδευτική και καλλιτεχνική αξία της περιπατητικής παράστασης και ζήτησαν να συνεχιστεί και να επεκταθεί σε όλα τα σχολεία. Αυτό υποστηρίζει και ο Πρόεδρος του Παραρτήματος Κεντρικής Μακεδονίας της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση  σε επιστολή  προς το Δήμο Θεσσαλονίκης. Από την άλλη πλευρά οι μαθητές κατέθεσαν ενθουσιώδη σχόλια και ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις στο blog «Φωνές της πόλης». Επιπλέον πολύ θετικά είναι τα πρώτα δείγματα από την αξιολόγηση του προγράμματος, στο πλαίσιο έρευνας η οποία πραγματοποιείται από το Τμήμα Θεάτρου σε συνεργασία με το Εργαστήριο Μουσειακής Έρευνας και Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Παρόμοια θετικά ήταν και τα σχόλια των καλεσμένων, που είναι πρόσωπα με δράση στην πολιτισμική ζωή της Θεσσαλονίκης με τα οποία είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν οι μαθητές. Σημειώνεται ακόμη ότι τα μέσα ενημέρωσης έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το  πρόγραμμα. Συγκεκριμένα αφιερώθηκε ειδική εκπομπή στον 9.58 από τη δημοσιογράφο Ελένη Κουρτίδου, ενώ ο Γιώργος Τούλας στην πρωινή εκπομπή του 9.58 αναφέρθηκε επανειλημμένα στο πρόγραμμα με εγκωμιαστικά σχόλια και φιλοξένησε σχετικό κείμενο στην ηλεκτρονική Παράλλαξη. Τέλος η ΕΡΤ3 κάλυψε το πρόγραμμα με ρεπορταζ το οποίο προβλήθηκε σε δελτίο ειδήσεων.

 Η ποιότητα του προγράμματος διαφαίνεται, εξάλλου, με την περιήγηση στο blog “Φωνές της πόλης” το οποίο φιλοξενεί ποικίλο υλικό σχετικό με τη Θεσσαλονίκη, δώρα των καλεσμένων, σχόλια των μαθητών, φωτογραφίες, καθώς και  βιντεοσκοπημένες σκηνές από τον περίπατο. 

Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο με την εκδήλωση «Φωνές νέων της πόλης», στην οποία οι σχολικές ομάδες θα παρουσιάσουν τα έργα τους, λογοτεχνικά, μουσικά, εικαστικά, θεατρικά, ερευνητικές εργασίες κ.ά., που εμπνεύστηκαν από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα.

Σχεδιασμός, οργάνωση και συντονισμός

Άβρα Αυδή     Μελίνα Χατζηγεωργίου

Εμψυχωτές
Αλίκη Ατσαλάκη, Κατερίνα Βαλάνη, Πάνος Δεληνικόπουλος, Έλενα Ζήκου, Πέλα Καλαϊτζίδου, Ειρήνη Κυριακού, Πέτρος Παπαζήσης, Αναστασία Σιωπίδου, Γιώργος Σοφικίτης, Γεωργία Χουχούμη                 

Πληροφορίες:
Γραμματεία Τμήματος Θεάτρου www.thea.auth.gr τηλ. 2310 992124