Επίσκεψη σε Κέντρα Υπαίθριας Εκπαίδευσης στην Καταλονία
Αναφορά πρώτης κινητικότητας (11ος/2019) του ΚΠΕ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ & ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ στο πλαίσιο του Σχεδίου Κινητικότητας ΚΑ104 με κωδικό αριθμό 2019-1-EL01-KA104-062067
Στο πλαίσιο του προγράμματος ERASMUS+ και συγκεκριμένα του Σχεδίου Κινητικότητας ΚΑ104 με τίτλο «Ενισχύοντας την Εκπαίδευση Εκτός Τάξης για την Αειφορία στην Πόλη» και κωδικό αριθμό 2019-1-EL01-KA104-062067 που υλοποιεί το ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου, πραγματοποιήθηκε στις 10-16/11/2019 η πρώτη κινητικότητα που αφορούσε επίσκεψη επιτόπιας παρακολούθησης εργασίας (jobshadowing) εκπαιδευτικών του ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου στο Camp d’ Aprenentatge d’ Empúries και άλλα αντίστοιχα κέντρα εκπαίδευσης της Καταλονίας. Στην κινητικότητα συμμετείχαν η Χρυσούλα Αθανασίου, Υπεύθυνη του ΚΠΕ και οι Γιώργος Υφαντής και Γεώργιος Σλαυκίδης, μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας του ΚΠΕ.
Στόχος της συγκεκριμένης κινητικότητας ήταν η γνωριμία με τα Camp d’ Aprenentatge (CdA) (Κέντρα Υπαίθριας Εκπαίδευσης) της Καταλονίας και ειδικότερα με τη θέση τους στο εκπαιδευτικό σύστημα, τον τρόπο λειτουργίας και οργάνωσης και τις εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που αξιοποιούν.
Τα Camp d’ Aprenentatge (CdA) (Κέντρα Υπαίθριας Εκπαίδευσης)
Τα CdA είναι εκπαιδευτικοί φορείς του Τμήματος Εκπαίδευσης της Αυτόνομης Κυβέρνησης της Καταλονίας στην Ισπανία. Υπάρχουν 15 CdA στην Καταλονία.
Παρέχουν καινοτόμα προγράμματα εκπαίδευσης που συνδέονται με:
- το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, του τόπου στον οποίο βρίσκονται
- το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του καταλανικού σχολείου
Τα εκπαιδευτικά τους προγράμματα εστιάζουν στην κατανόηση του φυσικού, ιστορικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της περιοχής στην οποία βρίσκονται.
Παρέχουν προγράμματα σε μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου, στο πλαίσιο ημερήσιων ή πολυήμερων (2-5 ημέρες) επισκέψεων.
Οι επισκέψεις των σχολικών ομάδων της επόμενης σχολικής χρονιάς προγραμματίζονται στο τέλος της τρέχουσας (Μάιος-Ιούνιος). Μετά τον προγραμματισμό των επισκέψεων γίνεται μία συνάντηση το Σεπτέμβριο με τους εκπαιδευτικούς των σχολείων που θα συμμετέχουν στα προγράμματα για να κατανοήσουν τα προγράμματα, τις διαδικασίες και τις υποχρεώσεις των σχολείων προς το CdA. Κάθε επίσκεψη περιλαμβάνει τρεις φάσεις : Α. Πριν την επίσκεψη (με υλικό που στέλνει το CdA για προετοιμασία και υλοποίηση στο σχολείο), Β: την επίσκεψη με την καθοδήγηση του προσωπικού του CdA, Γ: Μετά την επίσκεψη (το σχολείο υποβάλει κάποια σχετική εργασία στο CdA)
Τα σχολεία που τα επισκέπτονται πληρώνουν 3€/παιδί/ημέρα.
Διαθέτουν υπηρεσίες φιλοξενίας (διαμονής και εστίασης) των μαθητών. Το κόστος διαμονής και πλήρους διατροφής είναι περίπου 30€/παιδί/ημέρα.
Στελεχώνονται από 3 εκπαιδευτικούς διαφορετικών ειδικοτήτων (συνήθως κλασσικός φιλόλογος, βιολόγος και δάσκαλος).
Προβλέπονται 5-6 συναντήσεις κάθε χρόνο όλων των εκπαιδευτικών των CdA με την επιβλέπουσα αρχή, το Τμήμα Εκπαίδευσης, στην Βαρκελώνη. Οι υπεύθυνοι των CdA συναντώνται όλοι μαζί 2 φορές τον χρόνο με την επιβλέπουσα αρχή, το Τμήμα Εκπαίδευσης, στην Βαρκελώνη.
Κάθε CdA λαμβάνει κρατική επιχορήγηση και συστεγάζεται με εγκαταστάσεις φιλοξενίας (διαμονής και διατροφής) των μαθητών και των εκπαιδευτικών που το επισκέπτονται.
Το ημερολόγιο της επίσκεψης
Κυριακή 10-11-2019.
Αναχώρηση από Θεσσαλονίκη, άφιξη στη Βαρκελώνη και μετάβαση οδικώς στην L’ Escala.
Δευτέρα 11-11-2019: Επίσκεψη στο CdA d’ Empúries
Συνάντηση με τον Eusebi Aynesa Prat, Υπεύθυνο του CdA d’ Empúries. O Eusebi είναι κλασσικός φιλόλογος και μιλάει άπταιστα ελληνικά.
Α. Γνωριμία – παράδοση δώρων από την Ελλάδα
Β. Ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του CdA d’ Empúries
Γ. Εκπαιδευτικό υλικό
Δ. Συζήτηση για την κατανόηση της οργάνωσης και λειτουργίας των CdA.
Ε. Επίσκεψη συνοδεία του Eusebi Ayensa στους χώρους υλοποίησης των δημοφιλέστερων προγραμμάτων του CdA d’ Empúries:
Ε1. Αρχαιολογικός χώρος του Εμπούριες:
Το Εμπούριες (στα αρχαία ελληνικά Ἐμπόριον, στα λατινικά Emporiae) ήταν αρχαία ελληνική και μετέπειτα ρωμαϊκή αποικία στις ακτές της σημερινής Καταλονίας. Είναι η δυτικότερη ελληνική αποικία της οποίας έχουμε αρχαιολογικά ίχνη. Τα ερείπιά του εντοπίζονται στον κόλπο ντε Ρόζας, στην επαρχία της Zιρόνα.
Αποτελεί τον πιο σημαντικό αρχαιολογικό χώρο στην Ισπανία αλλά και ολόκληρη την ιβηρική χερσόνησο, φέρει ελληνική υπογραφή, είναι ηλικίας 2.500 και πλέον ετών και, ούτε λίγο ούτε πολύ, αποτελεί για τους Καταλανούς εθνική υπόθεση!
Το πιο εντυπωσιακό εύρημα στον αρχαιολογικό χώρο του Εμπορίου είναι ο αδριάντας του Ασκληπιού και το Ασκληπιείο. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης η Αγορά, η Στοά, οι δεξαμενές, τα εργαστήρια επεξεργασίας του αλατιού και ο εντυπωσιακός κυματοθραύστης στην παραλία.
Από την στιγμή της ίδρυσης κι επέκτασής του, το Εμπόριο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εμπορική και πολιτισμική επαφή μεταξύ των Ελλήνων της Ελλάδας και της Κάτω Ιταλίας και των Ιβήρων και αποτελούσε κύριο εμπορικό σταθμό στον δρόμο από τη Μασσαλία μέχρι την σημερινή Ανδαλουσία. Η ενίσχυση της παρουσίας Ελλήνων εμπόρων στην περιοχή και η άνοδος του Εμπορίου (υπήρξε η πρώτη πόλη που έκοψε νομίσματα στην Ιβηρική) συνδυάστηκε με την ακμή των ιβηρικών κοινωνιώνκαι είχε ως αποτέλεσμα την αλληλεπίδραση των δύο αυτών πολιτισμών.
https://www.ispania.gr/arthra/tourismos/3646-katalonia-to-elliniko-parelthon-tis-ispanias
Ε2. Σύστημα παράκτιων αμμοθινών του Εμπούριες
Κατά μήκος της ακτής και ανάμεσα στον αρχαιολογικό χώρο και την θάλασσα. Πρόκειται για διαχειριστική παρέμβαση που πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα για την σταθεροποίηση της άμμου. Σήμερα αποτελεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αμμοθινικό οικοσύστημα με χαρακτηριστική βλάστηση.
Τρίτη 12-11-2019. Γνωριμία με το υπόλοιπο προσωπικό του CdA: την Xon Vilahur, βιολόγο και την Rosa Rovira, δασκάλα.
Α. Παρακολούθηση του προγράμματος του CdA d’ Empúries για την αρχαία ελληνική πόλη του Εμπούριες στον αρχαιολογικό χώρο και στο αρχαιολογικό μουσείο.
Β. Επίσκεψη στο Μουσείο Αντσούγιας και Αλατιού το οποίο βρίσκεται στη Λ’ Εσκάλα και στο οποίο υλοποιείται το ομώνυμο πρόγραμμα του CdA d’ Empúries για το αλιευτικό παρελθόν της πόλης και τις παραδοσιακές ασχολίες των κατοίκων της.
Τετάρτη 13-11-2019. Επίσκεψη στο CdA del Ripolles
Μετάβαση οδικώς στην περιοχή του Ripolles στα Πυρηναία
Α. Παρακολούθηση προγράμματος με μαθητές για το κοινωνικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της Dorria (οικισμός στα 1.500 μέτρα, ο οικισμός με το μεγαλύτερο υψόμετρο στην Καταλονία) με επικέντρωση στην εκκλησία του χωριού που χρονολογείται από το 10ο αιώνα και τις τοιχογραφίες της που βρίσκονται σε φάση αποκατάστασης.
Β. Επίσκεψη στο CdA del Ripolles, γνωριμία με το εκπαιδευτικό προσωπικό Miquel, Raymon, Nuria και τις υποδομές.
Γ. Επίσκεψη στο Μοναστήρι του Ripoll, πεδίο υλοποίησης αρκετών προγραμμάτων του CdA στην πόλη του Ripoll και παρουσίαση των στοιχείων που αξιοποιούνται στα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Δ. Επίσκεψη σε κινητή έκθεση για το φυσικό περιβάλλον των Πυρηναίων.
Πέμπτη 14-11-2019. CdA d’ Empúries
Α. Ενημέρωση για τις εκπαιδευτικές λειτουργίες του CdA d’ Empúries από την εκπαιδευτικό του CdA, Xon Vilahur.
Β. Παρακολούθηση του προγράμματος του CdA d’ Empúries στον υγρότοπο του Aiguamolls de l’Emporda.
Γ. Επίσκεψη στον Φορέα διαχείρισης του υγροτόπου.
Δ. Αναχώρηση το απόγευμα και μετάβαση οδικώς στη Βαρκελώνη
Παρασκευή 15-11-2019. Παρακολούθηση προγράμματος του CdA de Barcelona.
Α. Μετάβαση στο σχολείο Escola Victor Catala και γνωριμία με το προσωπικό του CdA de Barcelona Enric Muntané Armengou (Φιλόλογος), Vicent Caballero Reus (Βιολόγος), Robert Heras Melgar (Δάσκαλος, Φυσικής Αγωγής).
Β. Ενημέρωση από το προσωπικό του CdA de Barcelona για την εκπαιδευτική προσέγγιση του κέντρου τους.
Η εκπαιδευτική προσέγγιση του CdA de Barcelona είναι δομημένη γύρω από τέσσερις θεματικούς άξονες:
- Περιβάλλον της Βαρκελώνης (AMB): πτυχές που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, τη γεωλογία και την αειφορία στην πόλη.
- Ιστορία της Βαρκελώνης (HIS) : ιστορικές και πολιτιστικές πτυχές της εξέλιξης της πόλης.
- Μοντερνισμός (MOD) : πτυχές που συνδέονται άμεσα με αυτό το καλλιτεχνικό κίνημα και την ιστορική περίοδο κατά την οποία έλαβε χώρα.
- Αστικό τοπίο (URB) : πτυχές του πολεοδομικού σχεδιασμού, των μεταφορών, του εξοπλισμού και των υπηρεσιών.
Γ. Ενημέρωση από το προσωπικό του CdA de Barcelona για τα εκπαιδευτικά υλικά που χρησιμοποιούν στο πρόγραμμα.
Εντυπωσιαστήκαμε από το πλήθος των εργαλείων που διατίθενται στους μαθητές (φωτογραφική μηχανή, μετρητές θορύβου, τάμπλετ, φορητό WiFi, οδηγούς βλάστησης και πουλιών, ΜΡ3 κά).
Δ. Παρακολούθηση του προγράμματος «Εξηγούμε τη γειτονιά»
- Απευθύνεται σε δημοτικά σχολεία του κέντρου της πόλης.
- Το πρόγραμμα στοχεύει να γνωρίσουν οι μαθητές τα χαρακτηριστικά της περιοχής του σχολείου τους, βασισμένοι στην έρευνα και την επιτόπια εργασία, παρέχοντας τους εργαλεία και στρατηγικές που μπορούν να μεταφερθούν σε άλλη έρευνα.
- Περιλαμβάνει 3 εξόδους εκτός σχολείου για να γίνουν οι εργασίες (συλλογή δεδομένων, επιλογή και εξήγηση εμβληματικών χώρων, επίσκεψη στην γειτονιά…) και τελετή λήξης στην οποία συναντώνται οι μαθητές όλων των συμμετεχουσών ομάδων.
Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με μαθητές του σχολείου Victor Catala.
Περιλάμβανε:
- μελέτη της βιοποικιλότητας του γειτονικού πάρκου (βλάστηση, πουλιά) με χρήση φύλλων εργασίας, φωτογραφικής μηχανής κλπ.
- μελέτη της κυκλοφορίας οχημάτων στους δρόμους, μετρήσεις της έντασης του θορύβου με ειδικό εξοπλισμό. Καταγραφή των δεδομένων on line σε ειδική πλατφόρμα με τη χρήση tablet.
Σάββατο 16-11-2019.
Αναχώρηση από Βαρκελώνη και άφιξη στη Θεσσαλονίκη.
Επιμύθιο
Τι καταπληκτική εμπειρία! Τι υπέροχη δυνατότητα χάρη στο πρόγραμμα Erasmus+!
Οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στην κινητικότητα
Χρυσούλα Αθανασίου
Γιώργος Υφαντής
Γιώργος Σλαυκίδης